De Deelen

Rijke natuur in De Deelen

Op enkele kilometers noordelijk van Heerenveen bevindt zich het natuurgebied “de Deelen”, een landschap met afwisselend petgaten (waterpartijen) en stripen (de landtongen ertussen). Het geheel is begroeid met lage boomwallen en grassen. Dit gebied is aan het eind van de vorige eeuw onstaan door turfwinning.

De kleinschalige vervening die in dit gebied plaatsvond is tot na de tweede wereldoorlog doorgegaan. Daarna hebben andere brandstoffen de turf verdrongen en is dit gebied blijven liggen zonder dat er weer grasland van werd gemaakt. Door jarenlang geen bewerking uit te voeren en slechte bereikbaarheid is in dit waterrijke gebied een rijk en veelal ook uniek natuurgebied onstaan. Naderhand is het grootste deel van het terrein aangekocht door Staatsbosbeheer en is het beter bereikbaar geworden door de aanleg van een weg.

Open water en ruimte. Dat is wat bezoekers treffen in De Deelen. Het is een groot laagveengebied in het zogenaamde Lage Midden van Friesland. Omstreeks 1920 begonnen hier de eerste veenarbeiders met de veenwinning voor de productie van turf. Door het afgraven van het laagveen ontstond een doolhof van petgaten en legakkers.
Het vele water van De Deelen oefent een grote aantrekkingskracht uit op watervogels. Mede door de aanwezigheid van zeldzame soorten als de zwarte stern, de purperreiger en de bruine kiekendief, heeft het natuurgebied de internationale status van Wetland verworven.

Geschiedenis

Aan de noordzijde van de Buitenringvaart ligt een goed voorbeeld van de geschiedenis van turfwinning. De levende historie van het turfsteken in natuurgebied De Deelen. Een landschap met petgaten (water) en stripen (landtongen). Begroeid met lage boomwallen en grassen. Dit gebied is aan het eind van de vorige eeuw ontstaan door kleinschalige vervening, die tot na de Tweede Wereldoorlog is doorgegaan.
Daarna hebben andere brandstoffen
de turf verdrongen en is dit gebied blijven liggen zonder dat er weer grasland van werd gemaakt.
Door jarenlang geen bewerking uit te voeren en slechte bereikbaarheid is in dit waterrijke gebied een rijk en veelal ook uniek natuurgebied ontstaan.
Via de bezoekersinformatie met aanlegsteiger kan op bepaalde tijden naar turfsteken “in het echt” gekeken worden.In de herfst en winter komen er duizenden eenden en ganzen. Ook talrijke smienten, kolganzen, slobeenden en brandganzen tref je dan aan. (bron Tynje.nl)

Foto excursie

Op een bewolkte donderdag namiddag zijn we met een boot van Staatsbosbeheer door de delen gevaren. Dit was een fotografie excursie van FRB fotografie. De wolkenluchten waren prachtig en en dat gaf mooie spiegelingen in het water.

Ook de diverse bruggetjes spiegelden in het water!

Zo nu en dan kwam de zon even tevoorschijn en daardoor kwam er een prachtige gloed op de vele lijsterbessen.

Midden in het veengebied ligt een oude veenmachine, ook wel veensteek- of baggelmachine genoemd.

Hij werkte volgens een eenvoudig principe; een kooi waarin messen zijn bevestigd wordt eerst opgetakeld en vervolgens losgelaten. De messen boren zich metersdiep in het veen. Als je de kooi weer ophijst sluiten zich vanzelf twee kleppen onder het gestoken pakket veen.

De machine voer zo door het laagveen en vrat zich letterlijk een weg door het landschap. (voor meer informatie zie BuitenPlaatsen)

De Deelen is een zeer vogelrijk gebied. We hebben dan ook veel vogels over zien vliegen.

Vanuit de boot konden we genieten van een mooie zonsondergang!

Terwijl wij terug voeren was de avond ingevallen en een geweldige stilte viel over de Deelen.